Emeklilik sistemi değişti! EYT'de yeni dönem: 2000 sonrası sigorta girişler bundan yararlanacak

Milyonlarca vatandaşın dört gözle beklediği EYT düzenlemesi TBMM’den onaylandı. EYT düzenlemesi ile beraber herkesin aklına takılan soru düzenlemeden yararlanmayan vatandaş nasıl yasadan yararlanacak? SGK girişi 2000 yılı sonrası olanların yüzünü güldürecek haber geldi. Detaylar haberimizde…

 1999 ÖNCESİ SONRASI 1999 - 2000 SONRASI YENİ PRİM GÜN YIL YAŞ ŞARTI! EYT SONRASI EMEKLİLİK SİSTEMİ YENİLENDİ! 3600 VE 4500 GÜNLE...

Milyonların yüzünü güldüren EYT uygulamasıyla vatandaşlar emekli oldu. Kapsam dışında kalanlar ise yeni emeklilik sisteminin detaylarını merak ediyor. Öte yandan, 1999'dan 2000'e kadar kademeli bir emeklilik göze çarpıyordu. "3600-4500 gün ikramiyeli yarı emeklilik" sorusunun cevabı da çalışılan konulardan biridir. Yeni emeklilik sistemi ile ilgili detaylar için tıklayın!

EYT yönetmeliğinin uygulanması milyonlarca vatandaşın emeklilik hayallerini gerçeğe dönüştürdü. Yönetmelik kapsamında ikramiye ve yıllık şartlarını yerine getirenler emekli olabiliyordu. EYT yönetmeliği sonrası özellikle 1999-2000 sonrası sigorta yaptıranlara yönelik yeni düzenleme Türkiye gündemine geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarının ardından yeni emeklilik planının detayları görüşülüyor. "3600 ve 4500 gün ikramiyeli emeklilik var mı?" sorusuna cevap istiyor. EYT düzenlemesinden sonra emeklilik detayları haberimizde...

Geçen günler de yine bu köşeden, özellikle AK Parti'nin seçim beyannamesinde belirtilen çalışamayan ev hanımları ve annelere yönelik yapılan emeklilik hakları çalışmasını anlatırken, yeni sosyal güvenlik reformlarının ve emeklilik formüllerinin gelebileceği konusu gündeme getirildi.

Özellikle EYT'den sonra sigortalı emeklilik konusu birçok medya kuruluşunda tartışıldı. Bu nedenle, özellikle Türk EYT kanunundan yararlanmayanlar, yani 8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olanlar için kademeli yaş gereksinimleri ile emeklilik düşünüldü.

Bu konuyu biraz daha inceleyelim ve burada öne çıkan iki temel kritere odaklanalım. Özellikle kadınlar için emeklilik sisteminin geleceğine ve buradan esnek emekliliğe nasıl geçileceğine bakarak başlayalım.

EV KADININA FİİLİ HİZMET ZAMMI

Bilindiği gibi, bazı mesleklerin artırılmış fiili hizmet adı verilen bir amortisman hakkı vardır. Böylelikle bu profesyonel işler için bonus gün sayısı eklenir ve eklenen bonus gün sayısına göre yaş şartı kaldırılır.

AK Parti'nin ev hanımı/anne seçim sistemi buna benzer. Değişken teminatlarda olduğu gibi, anne çocuk sayısına bağlı olarak, çalıştığı primlerle orantılı olarak yaş şartını düşebilir.

Burada da isteğe bağlı sigorta primlerinin bir kısmını ev hanımları üstleniyor ve kısmi emeklilik koşulları gevşetildi.

Bunlar aslında emeklilik sisteminde yenilikler olarak karşımıza çıkıyor ve reform sinyalleri veriyor.

EYT'DE MAAŞLAR ÖDENİYOR

Emeklilikte Yaşa Takılanlarla alakalıbaşvuruları ve emeklilik işlemleri devam edecek.

Mart ve Nisan aylarında yaklaşık 1.6 milyon EYT başvuru sahibi izin başvurusunda bulundu ancak Mart ayında başvuruda bulunan ve işlemlerini tamamlayanlar maaşlarını, maaş boşluklarını ve ikramiyelerini Nisan başında pirinç tarlasına aldı.

Bu arada Mart ayında başvuran tüm EYT 'liler için maaş bordrosu 1 Nisan'da başladı. Bu nedenle, işlem ne zaman tamamlanırsa tamamlansın, tüm hesaplar 1 Nisan'dan itibaren tek seferde yapılacak ve ödenecektir.

SIRA EYT SONRASINDA

EYT Yasası milyonlarca vatandaşı yaş şartı olmaksızın emekli olmasını sağlarken, bu kolaylığı çok küçük zaman dilimleri ile yakalayamayanlar da mevcut. Örneğin 9 Eylül 1999'da sigortalı olan bir kişi, bir gün önce sigortalı olan bir EYT'liden 17 yıl sonra emekli olacaktır.

9 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı 7.000 gün prim ile kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşında emekli olabilir. 2008 yılından bu yana ikramiye günleri 7.200 güne çıkmış ve erkekler için yaş şartı 61'e yükseltilmiştir.

Bu noktada 9 Eylül 1999 tarihinden itibaren sigortalının yaşı kademeli olarak küçültülebilecektir. Peki, bunun nasıl gittiğine daha yakından bakalım.

YAŞ ŞARTI ESNETİLEBİLİR

Türkiye'de milyonlarca insan yaş şartı olmaksızın EYT yasası kapsamında emekli oluyor. Ancak, gelecekteki reform çabalarının yaş şartını tamamen ortadan kaldırması olası değildir.

Sosyal güvenlik sisteminin ayakta kalabilmesi için emekli sayısı ile çalışan sayısı arasındaki dengenin sağlanması önemlidir.

Ancak EYT yönetmeliğini geçici olarak kaçıranlar için sahne çalışması gündemde. 60 yaş sınırı aşamalı olarak kaldırılabilir. İşte burada ikramiyeler ve yıllık standartlar devreye giriyor.

2 KRİTER ÖNE ÇIKIYOR

İlk giriş tarihinden sonra burada iki kriter öne çıkıyor. Öncelikle sigortalının primlerinin 8 Eylül 1999 tarihinden sonra ödenmiş olması önemlidir.

2008 yılına kadar burada 7.000 gün ikramiye ile çalışmak zorundasınız. Dikkate alınabilecek ikinci kriter model yılıdır.

EYT'den sonra bir yıllık süre aranmaz. Ancak kademeli yaş küçültme bir yıl şartına tabi olabilir. Yine, bu 20 kadın ve 25 erkek olabilir. Bu kriterlerden herhangi birini kullanabilir veya birini seçebilirsiniz.

BAĞKUR PRİM EŞİTLİĞİ

Bütün bunlar tartışılırken, BAĞ-KUR ile SSK arasında eşit prim sağlanması konusu da gündeme geliyor.

Bu durumda sorun, erkek BAĞ-KUR adaylarının 7200 güne indirilen 9.000 günde SSK ile aynı prim günlük koşullarına sahip olmalarıdır.

3600-4500 GÜNLE KISMİ EMEKLİLİK

Öte yandan BAĞ-KUR ile SSK arasındaki sigorta prim farkı ortadan kaldırılarak kısmi emeklilikte eşitleme sağlanabilir.

5400 gün yarı emeklilik şartı da işe giriş tarihine göre 4500 gün veya 3600 gün olarak ayarlanabilir. 8 Eylül 1999 tarihinden önce SSK'ya göre kısmi emeklilik 15 yıl 3600 gün, 25 yıl 4500 gündür.